कसा ओळखाल डेंग्यूचा ताप? अशा रुग्णांनी काय खावं-काय टाळावं; डॉक्टर काय सांगतात?

National Dengue Day 2024 : डेंग्यूचा ताप ऐकायला सामान्य वाटेल पण हा जीवघेणा आजार आहे. या आजाराबाबत जनजागृती व्हावी या उद्देशाने दरवर्षी 16 मे रोजी 'राष्ट्रीय डेंग्यू दिवस' साजरा केला जातो. 

| May 16, 2024, 11:05 AM IST

Dengue Symptoms in Marathi : सामान्य असा वाटणारा डेंग्यूचा ताप हा प्राणघातक रोग आहे. महत्त्वाचं म्हणजे डास चावल्याने डेंग्यूचा ताप येतो. या तापामुळे अनेकदा रुग्णाला आपला प्राण गमवावा लागतो. यामुळे डेंग्यू या बाबत जनजागृती करण्यासाठी 16 मे रोजी 'जागतिक डेंग्यू दिवस' साजरा केला जातो. अनेकदा रुग्णांना डेंग्यूचा ताप कसा ओळखावा हे कळतं नाही. तसेच या तापावर रुग्णांनी नेमकं काय खावं आणि काय टाळावं हे देखील समजून घेणे आवश्यक आहे. अशावेळी डॉ. अजय शाह यांनी दिलेली माहिती महत्त्वाची ठरते. 

1/8

डेंग्यूचा मच्छर कधी चावतात?

National Dengue Day

डेंग्यूचा प्रसार एडिस इजिप्ती आणि एडिस अल्बोपिक्टस नावाच्या मादी डासांच्या चावण्याने होतो. या डासामुळे झिका विषाणू आणि चिकुनगुनिया देखील पसरतो. हा संसर्ग कधीकधी जीवघेणा ठरू शकतो. डेंग्यूचे डास फक्त दिवसा चावतात असा लोकांचा अनेकदा गैरसमज असतो, मात्र तसे होत नाही. सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेंशननुसार, डेंग्यूचे डास तुम्हाला दिवसा किंवा रात्री कधीही चावू शकतात.

2/8

डेंग्यूची लक्षणे?

National Dengue Day

डेंग्यू तापाशी सुसंगत लक्षणे अनुभवणाऱ्या व्यक्तींनी तातडीने वैद्यकीय मदत घ्यावी. सामान्य चिन्हे आणि लक्षणांमध्ये उच्च ताप, तीव्र डोकेदुखी, सांधे आणि स्नायू दुखणे, पुरळ, मळमळ, उलट्या आणि थकवा यांचा समावेश होतो. लक्षणांची सुरुवात सामान्यत: संक्रमित डास चावल्यानंतर 4 ते 10दिवसांनी होते.

3/8

रुग्णाच्या प्रवासाचा इतिहास

National Dengue Day

डेंग्यूचा ताप प्रवाशांनी घरी परतल्यानंतर दोन आठवड्यांच्या आत लक्षणे दिसल्यास चाचणी करण्याचा विचार करावा. डेंग्यूचा प्रादुर्भाव लोकप्रिय पर्यटन स्थळांमध्ये होऊ शकतो, त्यामुळे छोट्या सहलीवरून परतल्यानंतरही सतर्क राहणे आवश्यक आहे. त्यामुळे प्रवास करताना आणि प्रवास केल्यानंतरही स्वतःची काळजी घेणे आवश्यक आहे. 

4/8

काय खावे?

National Dengue Day

डेंग्यूमुळे शरीरात सूज आणि वेदना होऊ शकतात, त्यामुळे आहारात दाहक-विरोधी पदार्थांचा समावेश करणे फायदेशीर ठरू शकते. दाहक-विरोधी आहाराच्या काही उदाहरणांमध्ये अँटिऑक्सिडंट-समृद्ध ताजी फळे जसे की बेरी आणि लिंबूवर्गीय फळे जसे की किवी, हिरव्या पालेभाज्या, हळद, आले, लसूण, तेलकट मासे जसे सॅल्मन किंवा सार्डिन, नट आणि बिया आणि निरोगी चरबी यांचा समावेश होतो. avocados आणि olives तेल आहेत. या गोष्टी आवश्यक पोषक द्रव्ये पुरवू शकतात आणि रोगप्रतिकारक शक्तीला डेंग्यूपासून बरे होण्यास मदत करू शकतात.  

5/8

ताटात रंगीत पदार्थांचा करा समावेश

National Dengue Day

भरपूर जीवनसत्त्वे, अँटिऑक्सिडंट्स आणि इलेक्ट्रोलाइट्स असलेली फळे खा. संत्री, लिंबू, किवी आणि द्राक्ष यांसारखी लिंबूवर्गीय फळे व्हिटॅमिन सीचे चांगले स्त्रोत आहेत आणि रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यास मदत करतात. अननस आणि पपईमध्ये असलेले एन्झाईम्स पचनास मदत करतात आणि सूज कमी करतात.

6/8

ड्रायफ्रुट्सचा करा समावेश

National Dengue Day

बदाम, अक्रोड आणि काजूमध्ये निरोगी चरबी, प्रथिने आणि जीवनसत्त्वे यासारखे अनेक पोषक घटक असतात. हे आवश्यक ऊर्जा प्रदान करतात आणि पुनर्प्राप्तीमध्ये मदत करू शकतात. सहज पचनासाठी, हे काजू चांगले ठेचलेले किंवा कुस्करलेले असणे आवश्यक आहे. डेंग्यू तापादरम्यान आहाराबाबत वैयक्तिक सल्ला घेण्यासाठी डॉक्टर किंवा आहारतज्ज्ञांशी संपर्क साधा.

7/8

भाज्यांचा करा समावेश

National Dengue Day

पालक, भोपळा, गाजर, कोशिंबिरीसाठी वापरण्यात येणारा एक पाला व त्याचे झाड, कोबी, ब्रोकोली आणि बीटरूट प्लेटलेट्स वाढवतात आणि डेंग्यूच्या वेळी लवकर बरे होण्यास मदत करतात. पालकामध्ये व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ई आणि बीटा-कॅरोटीनसह अँटिऑक्सिडंट्स भरपूर प्रमाणात असतात.  हे अँटिऑक्सिडंट्स शरीरातील हानिकारक मुक्त रॅडिकल्स काढून टाकतात, जळजळ कमी करतात आणि रोगप्रतिकारक शक्तीला मदत करतात. भाजीपाला लोहाचा चांगला स्रोत आहे. ते शरीरात लोहाची कमतरता टाळतात आणि अशक्तपणा टाळतात, ज्यामध्ये रक्तातील प्लेटलेट्स कमी होतात.  

8/8

हायड्रेट राहा

National Dengue Day

डेंग्यू तापामध्ये भरपूर पाणी आणि इतर द्रव पिणे खूप फायदेशीर आहे. तुमच्या आहारात उबदार पेये, हर्बल टी, मटनाचा रस्सा आणि सूप यांचा समावेश करा. या गरम पेयांव्यतिरिक्त, थंड पेये, जसे की लिंबू पाणी, ताक किंवा लस्सी आणि नारळपाणी शरीरातील पाण्याचे प्रमाण टिकवून ठेवतात. एकीकडे, ही पेये हायड्रेशन राखण्यात आणि संपूर्ण शरीराला डिटॉक्सिफाई करण्यात मदत करतात, तर दुसरीकडे, ते प्लेटलेटची संख्या वाढविण्यात देखील मदत करतात. (Disclaimer - वरील माहिती सामान्य संदर्भांवरून घेण्यात आली आहे. 'झी २४ तास' याची खातरजमा करत नाही. यामधून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा केला गेलेला नाही. कुठलीही लक्षणं जाणवल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.)